WĘDRUJĄCE FESTIWALE to przegląd złożony z 9 filmów nagradzanych i docenianych na festiwalach za granicą w 2016 i 2016 roku. Znajdziemy wśród nich dwa Srebrne Niedźwiedzie, Kryształowego Niedźwiedzia, nagrodę za reżyserię w Locarno i Sundance. To również przegląd znakomitych twórców filmowych z Andrzejem Żuławskim, Dominikiem Mollem, zdobywcą Oscara Danisem Tanoviciem czy nominowanym do Oscara Felixem van Groeningenem na czele. Wszystkie filmy w ramach przeglądu pokazywane są przedpremierowo.

KOSMOS
reż. i scen. (na podst. twórczości Witolda Gombrowicza): Andrzej Żuławski
w.: Jonathan Genêt (Witold), Clémentine Pons (Catherette/Ginette), Victoria Gueraa (Lena), Sabine Azéma (Pani Wojtysowa), Ricardo Pereira (Tolo), Johan Libéreau (Fuchs)
prod.: Francja/Portugalia 2015 (103 min)
Nagroda za reżyserię na MFF w Locarno

Pierwszy od 15 lat, a zarazem ostatni film Andrzeja Żuławskiego będący uwspółcześnioną adaptacją „Kosmosu” Gombrowicza. Witold i Fuks udają się do prywatnego pensjonatu. Jeden nie zdał egzaminów na prawie, drugi porzucił pracę u paryskiego projektanta. W zdawałoby się spokojnym miejscu dochodzi do dziwnych sytuacji. Wróbel zawieszony na sznurku, dziwne znaki w ogrodzie czy zniekształcone usta pokojówki skrywają tajemnicę. Nie tylko intrygująca zagadka zaprząta głowę Witolda – zakochuje się on bez pamięci w zamężnej kobiecie. Do czego to wszystko doprowadzi i kiedy zamiast wróbla zawiśnie człowiek?

 „Kosmos” udał się znakomicie. To jeden z najlepszych filmów Żuławskiego, dojrzały, niesilący się na szaleństwo, a przecież szalony. Wierny temu, co Gombrowicz mówi w swoim „Testamencie” – że „Kosmos” ma „w sposób zwykły” wprowadzać odbiorcę „w świat niezwykły, niejako za kulisy świata”.
Tadeusz Sobolewski – Gazeta Wyborcza (17.02.2016)

„Kosmos” jest nie tyle ekranizacją, ile spotkaniem. Powieść o młodzieńcu, który odczytuje, a potem zaczyna kształtować rzeczywistość pod wpływem kilku tajemniczych znaków (powieszony wróbel, zdeformowane usta służącej, patyczek na nitce); stała się dla Żuławskiego ramą, wewnątrz której rekonstruuje kosmos własnych znaków, fascynacji, swojego kina.
Małgorzata Sadowska – Newsweek 32/2015

Tę powieść Witolda Gombrowicza cenię najbardziej, to klejnot, perwersyjny i ostry diament.
Andrzej Żuławski

 

BELGICA
reż.: Felix van Groeningen
scen.: Arne Sierens, Felix van Groeningen
muz.: Soulwax
w.: Stef Aerts (Jo), Tom Vermeir (Frank), Héléne Devos (Marieke), Charlotte Vandermeersch (Isabelle)
prod.: Belgia/Francja 2016 (127 min)
Nagroda za reżyserię na MFF w Sundance’2016

„Belgica” to najnowszy obraz twórcy kultowego „W kręgu miłości”. Film opowiada historię dwóch braci. Frank jest wybuchowym i przykuwającym uwagę kobieciarzem, który mimo że ma żonę i małego synka, nie stroni od rozrywek. Jednooki Jo z kolei jest młodszy, ale zdaje się bardziej dorosły. Jo jest właścicielem niewielkiego lokalu o nazwie „Belgica”. Bracia postanawiają uczynić z knajpy kultowe miejsce z dobrą muzyką. Belgica odnosi sukces, ale nie przekłada się on na wszystkie sfery ich życia. Precyzyjnie skonstruowana, opowiadana w szybkim tempie historia pokazuje, że każda droga do sukcesu wymaga wyrzeczeń.

HEDI
reż.: Mohamed Ben Attia
scen.: Mohamed Ben Attia
w.: Majd Mastoura (Hedi), Rym Ben Messaoud (Rym), Sabah Bouzouita (Baya)
prod.: Tunezja/Belgia/Francja 2016 (88 min)
Srebrny Niedźwiedź za najlepszy debiut i najlepszą rolę męską na MFF w Berlinie

Hedi to młody człowiek zmagający się z problemami życia codziennego oraz konwencjami społecznymi w Tunezji. Niewiele rzeczy mu się udaje. Wykonuje pracę, która nie daje mu satysfakcji i w której się nie sprawdza. Nie ma przyjaciół. Nie ma ambicji. Ma za to nadopiekuńczą matkę, która próbuje decydować za niego. Aranżowanie życia młodszego syna rozpoczyna od znalezienia idealnej synowej z właściwego domu. Przygotowania do ślubu trwają. W międzyczasie Hedi odkrywa swoją drogę do szczęścia, ale u boku innej kobiety. Zakochuje się w bezpretensjonalnej Rym i postanawia wykroczyć poza konwencje.

„Hedi” to bezpretensjonalna opowieść o ludziach i ich marzeniach, które zmieniają nie tylko ich świat. Dynamiczne postaci, genialnie zobrazowany proces przemiany, poczucie bliskości z bohaterami w połączeniu z panoramicznym obrazem współczesnej Tunezji sprawia, że Ben Attia zasłużenie odebrał jedną z ważniejszych berlińskich nagród.
Jay Weissberg – Variery

 

ŚMIERŚĆ W SARAJEWIE
scen. i reż.: Danis Tanović
w.: Snezana Markovic (Lamija), Izudin Bajrovic (omer), Vedrana Seksan (Vedrana)
prod.: Francja/Bośnia i Hercegowina 2016 (85 min)
Srebrny Niedźwiedź i Nagroda FIPRESCI na MFF w Berlinie

Najlepszy w Sarajewie Hotel Europa, 28 czerwca 2014 roku. Rocznica stulecia zamachu, który  doprowadził do I wojny światowej. Dziś również ktoś zginie. Głosy dyplomatów nawołujących do porozumienia między narodami nie dotrą do wszystkich. Nieopłacani od miesięcy pracownicy hotelu planują strajk. Czy uda im się osiągnąć cel? Czy oczekują tylko wypłaty zaległych wynagrodzeń? Jak bardzo Princip z Hotelu Europa podobny jest do Gawriło Principa sprzed stu lat?

Już zapowiadający śmierć tytuł „ustawia” konflikt. Kto dopuści się morderstwa, kontynuując rozpoczęty sto lat temu łańcuch nieszczęść? Czy będzie to potomek Principa (zresztą nazywający się tak samo), który w zażartej kłótni z przepytującą go reporterką przyznaje, że zabicie paru bankierów to skuteczne lekarstwo na problemy tego świata? A może gangsterzy zaangażowani do powstrzymania strajku? Doprowadzony do ostateczności dyrektor? Tanović zadaje swoje fabularne pytanie w gorączkowym rytmie, filmując wnętrza hotelu w długich, wciągających ujęciach. Kamera wywija esy-floresy, pędząc krętymi korytarzami w rytm stukotu obcasów coraz bardziej poddenerwowanych bohaterów, a widz nie może oderwać wzroku od ekranu. Tak ożywia się na dużym ekranie politykę i historię.
Jakub Popielecki – Filmweb

 

WEJŚCIE SMOKA!
reż. i scen.: Mani Haghighi
w.: Homayoun Ghanizadeh, Amir Jadidi, Ehsan Goodarzi
prod.: Iran 2016 (105 min)
Najbardziej tajemniczy i oryginalny obraz w konkursie głównym tegorocznego Berlinale.

Styczeń 1965 r. Detektyw Hafizi dostaje sprawę, która zmieni całe jego życie. Ma zbadać tajemnicze samobójstwo skazanego, który osadzony był w więzieniu na środku pustyni. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że miejsce jego osadzenia znajdowało się na starym cmentarzu, na którym co jakiś czas trzęsie się ziemia. Kiedy inspektor pojawia się na miejscu zaczynają dziać się dziwne rzeczy. Razem z geologiem i dźwiękowcem wyruszają ponownie na wyspę w celu rozwikłania tajemnicę przeklętej według miejscowych ziemi. 50 lat później wszystkie dowody wraz z taśmami z przesłuchań uczestników samozwańczej wyprawy naukowej znajdują się w pudle, którego zawartość świadczy o tym, że detektyw i jego koledzy zostali aresztowani. Reżyser postanawia rozwikłać tajemnicę.

Historia oparta na faktach.

Ten odważny film ekscentrycznego reżysera jest fuzją wielu gatunków, perspektyw, a nawet płaszczyzn rzeczywistości. To wciągająca opowieść o tym, że polityka nigdy nie wygra z tradycją i wierzeniami.
Guy Lodge – Variety

 

MARZENIA
reż. i scen.: Renārs Vimba
w.: Elina Vaska (Raya), Andzejs Lilientals, Edgars Samitis
prod.: Łotwa 2016 (105 min)
Kryształowy Niedźwiedź (najlepszy film sekcji “Generation 14plus) na MFF w Berlinie

Nastoletnia Raya staje przed dużym wyzwaniem. Po śmierci opiekującej z nią i jej bratem babci, postanawia ukryć ten fakt aby nie trafić do domu dziecka. Rodzeństwo grzebie w ogrodzie ciało. Raya musi tak zorganizować ich codzienne życie, aby nikt nie odkrył prawdy. W międzyczasie próbuje skontaktować się z matką, która wyemigrowała do Anglii za chlebem i ich porzuciła. Postanawia wziąć udział w olimpiadzie z języka angielskiego, której finał odbędzie się w Londynie. Raya konsekwentnie realizuje swoje marzenia, aż do dnia w którym brat odkrywa jej romans z nauczycielem języka angielskiego.

Obraz piękny, opowiadany bez marnowania scen, z brawurowymi kreacjami aktorskimi i głęboki emocjonalnie. Film ze stylistycznymi motywami zaczerpniętymi z twórczości braci Dardennes.
Wendy Ide – Screen Daily

Film kameralny liryczny oddający trudy przemiany z chłopczycy w piękną kobietę.
Alissa Simon – Veriety

 

SOY NERO
reż.: Rafi Pitts
scen.: Rafi Pitts, Răzvan Rădulescu
w.: Johnny Ortiz (Nero), Rory Cochrane (sierżant McCloud), Khleo Thomas (Mohammed)
prod.: Francja/Meksyk/Niemcy 2016 (120 min)

Nero żyje amerykańskim snem. Marzy o obywatelstwie i kraju, który da mu szansę. Co prawda urodził się w Stanach, ale po atakach na World Trade Centre został deportowany do Meksyku. Postanawia nielegalnie przekroczyć granicę i wstąpić do armii, by dostać amerykańskie obywatelstwo. Czy to wystarczy aby nie patrzono na niego podejrzliwie? Czy przypadkiem nie jest ofiarą politycznej rozgrywki?

Film oskarżający i piętnujący stereotypy, nawiązujący do kultowego „Full Metal Jacket” Stanleya Kubricka.
Stephen Dalton – Hollywood Reporter


U PANA MARSA BEZ ZMIAN
reż.: Dominik Moll
scen.: Dominik Moll, Gilles Marchand
w.: Veerle Baetens (Chloe), François Damiens (Philippe Mars), Vincent Macaigne (Jerome)
prod.: Belgia/Francja 2016 (101 min)

Philippe zostaje sam z dwójką nastoletnich dzieci. Córka spędza całe dnie na nauce. Syn odkrywa uroki samodzielnego decydowania o życiu. Ojciec nie może nawiązać z nimi porozumienia. Z podobnymi kwestiami zmaga się w pracy. Jego nowy współpracownik to zamknięty w sobie dziwak, który obcina mu ucho tasakiem. Ta czarna komedia stanie się thrillerem, kiedy oprawca zapuka do drzwi domu Philippe, który ukojenie znajduje tylko w sennych lewitacjach w stroju kosmonauty. Jakby tego było mało – wkrótce pojawi się wielka miłość kłopotliwego kolegi z czasów jego pobytu w szpitalu psychiatrycznym. Nowi przybysze znajdują wspólny język z jego synem i rozpoczynają plany ataku na zakład przetwórstwa drobiu.

Zabawna opowieść o tym, że tak naprawdę Ziemia to Mars i nie trzeba nigdzie lecieć, aby poczuć się obcym na naszej planecie.
Peter Debruge – Variety

DZIKA
reż. i scen.: Nicolette Krebitz
w.: Lilith Stangenberg (Ania), Georg Friedrich (Boris), Saskia Rosendahl (Jenny)
prod.: Niemcy 2016 (97 min)
Najbardziej kontrowersyjny film konkursu głównego na MFF w Sundance’2016

Powrót do natury nie zawsze jest olejkiem dla duszy. Niekiedy może być on destrukcyjnym wydarzeniem. Taki był dla Ani – młodej, zagubionej dziewczyny próbującej normalnie funkcjonować. Ma jakąś bliżej nieokreśloną pracę, mieszkanie w nienazwanym mieście. Stara się być jak inni, ale jej nie wychodzi. Z nikim nie lubi spędzać czasu. W końcu Ania spotyka kogoś dla siebie – dzikiego wilka. Nie wiadomo czy jest to jednostronna fascynacja czy też początek międzygatunkowej miłości  od pierwszego wejrzenia. Ania podstępem przyciąga bestię do swojego mieszkania i – jak gdyby nic – rozpoczyna wspólne życie.

Współczesna wersja pięknej i bestii. Odkrywanie dzikiej strony ludzkiej natury w najbardziej dosłownym sensie.
Todd McCarthy – Hollywood Reporter